Βρουξισμός

Οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από βρουξισμό το μαθαίνουν από τους/τις συζύγους τους, οι οποίοι παραπονιούνται ότι τρίζουν τα δόντια τους τη νύχτα, όταν κοιμούνται. Εκτός από τις επιπτώσεις στη συζυγική ζωή, ο βρουξισμός έχει και άλλες επιπτώσεις: τη φθορά των δοντιών από τη μεταξύ τριβή τους. Για να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε τον βρουξισμό, είναι σημαντικό να εντοπίσετε την αιτία και να γνωρίζετε ποιον ειδικό πρέπει να συμβουλευτείτε.

 Ποια είναι τα αίτια του βρουξισμού;

Τα αίτια του βρουξισμού είναι πολυάριθμα και πολυπαραγοντικά. Ωστόσο, η προέλευσή τους είναι κυρίως ψυχοσυναισθηματική και το στρες και το άγχος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόκληση βρουξισμού. Κάποιοι ειδικοί ταξινομούν τους τύπους βρουξισμού ανάλογα με τα αίτιά τους: 

• Πρωτοπαθής βρουξισμός, ο οποίος αποτελεί διαταραχή της συμπεριφοράς του αυτόνομου νευρικού συστήματος και ο οποίος, τις περισσότερες φορές, εμφανίζεται ως σφίξιμο των δοντιών. Δεν προκαλείται από κάποια φυσιολογική ή ψυχολογική ασθένεια ή από κάποια φαρμακευτική αγωγή. Μπορεί να αποτελεί νευρικό τικ, το οποίο ενεργοποιείται ιδίως όταν το άτομο πρέπει να συγκεντρωθεί σε μια εργασία ή όταν έχει αγχωθεί.
• Δευτεροπαθής βρουξισμός, ο οποίος αποτελεί σύμπτωμα ασθένειας, νευρολογικής, ψυχιατρικής πάθησης ή διαταραχής του ύπνου ή παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων. Μπορεί, για παράδειγμα, να είναι συνέπεια επιληψίας, διαταραχής μετατραυματικού στρες, αϋπνίας ή υπνικής άπνοιας. Τις περισσότερες φορές, εκδηλώνεται με τη μορφή τριξίματος των δοντιών.

Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης βρουξισμού, όπως η καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ο εθισμός στα ναρκωτικά (σκληρά ναρκωτικά), αλλά και η κατανάλωση καφεΐνης, σε μορφή καφέ ή αναψυκτικών που περιέχουν την ουσία αυτή.

Πώς να ξεπεράσετε τον βρουξισμό;

Καθώς ο βρουξισμός έχει διάφορες αιτίες, η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να είναι «σφαιρική». Συνήθως περιλαμβάνει:

• Θεραπεία συμπεριφοράς, η οποία μπορεί να έχει πολλές μορφές, π.χ. ψυχοθεραπεία, θεραπευτική ύπνωση, βελτίωση της διαχείρισης του ύπνου, διαλογισμό, κ.λπ.
• Οδοντιατρικές θεραπείες, όπως μασελάκι, ιδίως κατά τη διάρκεια της νύχτας, για περιορισμό της φθοράς των δοντιών που προκαλείται από τον βρουξισμό. Ο οδοντίατρός σας μπορεί επίσης να αποκαταστήσει τα δόντια, για καλύτερη κατανομή των δυνάμεων όταν ο ασθενής σφίγγει ή τρίζει τα δόντια του, μέσω τροχίσματος ορισμένων δοντιών, συγκόλληση σύνθετων υλικών ή οδοντικών όψεων ή με ορθοδοντική θεραπεία.
• Φαρμακευτική αγωγή: μπορεί να συνταγογραφηθούν μυοχαλαρωτικά, αλλά μόνο ως μέρος μιας ολοκληρωμένης θεραπείας.
• Η φυσιοθεραπεία μαθαίνει στον ασθενή να χαλαρώνει τους μύες που χρησιμοποιούνται για τη μάσηση.

Ποιες είναι οι συνέπειες του βρουξισμού;

Οι επιπτώσεις του βρουξισμού δεν περιορίζονται στα παράπονα του/της συζύγου που ξυπνάει τη νύχτα ή στον πόνο στη γνάθο που προκαλείται από το σφίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προκαλεί: 

• φθορά των δοντιών, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κάταγμα, ακόμα και απώλεια ορισμένων δοντιών,
• υπερευαισθησία της οδοντίνης: το σμάλτο των δοντιών φθείρεται από την τριβή και αποκαλύπτει την οδοντίνη, η οποία είναι πιο ευαίσθητη στο ζεστό, στο κρύο, στη ζάχαρη και στα οξέα,
• κινητικότητα των δοντιών ή ακόμη και εξαφάνιση του φατνιακού οστού,
• υπερτροφία και πόνος στους μύες των γνάθων.

Πηγές: 
(1) Thesis “Le bruxisme: étiologies et traitements complémentaires au port de la gouttière” (“Bruxism: etiologies and complementary treatments to the use of a mouthpiece”), 2017, Agathe Dean, School of Dental Surgery, University of Lille http://pepite-depot.univ-lille2.fr/nuxeo/site/esupversions/32d79a1a-d2f4-4e29-9c51-da5ecdb07126