Υπερευαισθησία δοντιών

Στην καθημερινή γλώσσα, οι άνθρωποι αναφέρονται σε οδοντική υπερευαισθησία ή ευαισθησία των δοντιών, ωστόσο οδοντίατροι και γιατροί μιλούν για υπερευαισθησία της οδοντίνης. Η ευαισθησία των δοντιών εκτιμάται ότι επηρεάζει το 42% περίπου των Ευρωπαίων - δηλαδή περισσότερους από δύο στους πέντε ανθρώπους⁽¹⁾. Όσοι υποφέρουν από ευαισθησία των δοντιών την περιγράφουν ως μία από τις πιο επώδυνες επαναλαμβανόμενες ενοχλήσεις της στοματικής κοιλότητας. Επιπλέον, θεωρούν ότι έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής τους. Για παράδειγμα, το 28% των νεαρών Ευρωπαίων ενηλίκων⁽¹⁾ που παραπονιούνται για ευαίσθητα δόντια θεωρούν ότι πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα υγείας. Διαπιστώνουν ότι η υπερευαισθησία της οδοντίνης τούς αναγκάζει να αλλάξουν τις συνήθειες και τη διατροφή τους ώστε να μην υποφέρουν από αυτήν. Επομένως, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς να αναγνωρίζετε την υπερευαισθησία της οδοντίνης και να μην τη συγχέετε με τον πόνο που σχετίζεται με την εμφάνιση τερηδόνας. Η έγκαιρη αυτή διάγνωση καθιστά δυνατή την εφαρμογή προληπτικών μέτρων κατά της ευαισθησίας των δοντιών, αλλά και θεραπεία της τερηδόνας το συντομότερο δυνατό, προτού αναπτυχθεί.

Πώς ξέρετε αν έχετε ευαίσθητα δόντια;

Εάν αισθάνεστε ευαισθησία ή πόνο όταν τα δόντια σας εκτίθενται σε ζέστη, κρύο, ξινές ή γλυκές τροφές ή ποτά, το πιθανότερο είναι ότι πάσχετε από υπερευαισθησία της οδοντίνης. Η ξαφνική ευαισθησία των δοντιών μπορεί επίσης να εμφανιστεί όταν βουρτσίζετε τα δόντια σας, ακόμη και με οδοντόβουρτσα με μαλακές ίνες, προσέχοντας να μη τραυματίσετε τα ούλα σας.

Η υπερευαισθησία των δοντιών είναι πιο συχνά αποτέλεσμα της υποχώρησης των ούλων (τα ούλα «υποχωρούν» κάτω από το δόντι) ή της φθοράς του σμάλτου των δοντιών. Τα δύο αυτά φαινόμενα συχνά συνδυάζονται καθιστώντας τα δόντια πιο ευαίσθητα. Τα αίτια της υπερευαισθησίας της οδοντίνης λόγω φθοράς του σμάλτου μπορούν να αποδοθούν σε τρεις διαδικασίες: διάβρωση των δοντιών, εκτριβή των δοντιών ή εκτεθειμένη οδοντίνη στη ρίζα. 

Ποιοι παράγοντες επιδεινώνουν την υπερευαισθησία της οδοντίνης;

Η ευαισθησία των δοντιών αυξάνεται από πολλούς παράγοντες, όπως: 

• λάθος βούρτσισμα δοντιών, π.χ. οριζόντιο αντί για κάθετο, πολύ επίμονο στον αυχένα του δοντιού (τη συμβολή μεταξύ ούλων και δοντιού), πολύ έντονο, με βούρτσα με πολύ σκληρές ίνες ή με λευκαντική οδοντόκρεμα η οποία είναι πολύ λειαντική,
• υπερβολική κατανάλωση αναψυκτικών, τα οποία είναι όξινα αλλά και γλυκά,
• χαλάρωση των δοντιών λόγω περιοδοντίτιδας ή υποχώρηση των ούλων λόγω ηλικίας,
• βρουξισμό, δηλαδή ακούσιο και ασυνείδητο τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών,
• πρώιμα στάδια τερηδόνας,
• επακόλουθα περιοδοντικής χειρουργικής επέμβασης.

Πηγές: 
(1) West NX, Sanz M, Lussi A, Bartlett, D, Bouchard P, Bourgeois D. Prevalence of dentine hypersensitivity and study of associated factors: A European population-base cross-sectional study. J Dent. 2013;41:841-51. 

Αντιμετώπιση της ευαισθησίας των δοντιών

Οι οδοντίατροι μπορεί να χρησιμοποιήσουν διάφορες τεχνικές για πρόληψη της επιδείνωσης και θεραπεία της υπερευαισθησίας της οδοντίνης: 

• μέσω εφαρμογής απευαισθητοποιητικών παραγόντων, όπως νιτρικό ή χλωριούχο κάλιο, οι οποίοι δρουν στις νευρικές συνάψεις επιβραδύνοντας τη μετάδοση επώδυνων ερεθισμάτων,
• «σφραγίζοντας» τα σωληνάρια με τη δημιουργία ενός στρώματος το οποίο φράζει μηχανικά τα οδοντικά σωληνάρια, χρησιμοποιώντας προϊόντα που περιέχουν χλωριούχο στρόντιο, οξαλικό ασβέστιο ή Fluorinol®,
• δημιουργώντας ένα υποκατάστατο σμάλτου, με φωσφοπυριτικό νάτριο ασβεστίου.