Kserostomia to medyczna nazwa uczucia suchości w jamie ustnej. W zależności od badania (1) ten stan dotyczy 12–72% populacji francuskiej, przy czym częściej występuje u osób starszych i kobiet. Wrażenie szorstkich ust, trudności z połykaniem, żuciem, a czasem nawet z mówieniem, prowadzi do znacznego pogorszenia jakości życia.
Czym jest kserostomia?
Kserostomia nie jest patologią, lecz objawem dwóch ważnych zaburzeń gruczołów ślinowych. Są to:
asjalia, czyli całkowity brak wydzielania śliny – gruczoły ślinowe zostały poważnie i nieodwracalnie uszkodzone w wyniku choroby lub leczenia.
hiposaliwacja, czyli zmniejszenie wydzielania śliny przez gruczoły ślinowe.
Poranna suchość w ustach po przebudzeniu lub po wysiłku fizycznym nie jest niczym nadzwyczajnym i nie powinna prowadzić do rozpoznania kserostomii. O kserostomii można mówić dopiero wtedy, gdy uczucie suchości utrzymuje się przez cały dzień, mimo odpowiedniego nawodnienia. Skonsultuj się ze stomatologiem, który przeprowadzi badanie kliniczne, wywiad oraz obiektywny test pomiaru deficytu śliny i postawi diagnozę.
Źródła: (1) Lilian Liebaut. Kserostomia i implikacje odontostomatologiczne. Life Sciences [q-bio]. 2011.?hal-01739175
Jakie są przyczyny suchości w jamie ustnej?
Przyczyny suchości w jamie ustnej można podzielić na dwie kategorie. Mogą mieć pochodzenie „jatrogenne”, czyli być spowodowane interwencją medyczną. Suchość w jamie ustnej jest wówczas konsekwencją przyjmowania leków lub radioterapii. Istnieją również przyczyny „niejatrogenne”, które nie są związane z leczeniem medycznym. Aby wdrożyć skuteczną terapię, ważne jest poznanie przyczyny, ponieważ pierwszą linią leczenia jest wyeliminowanie czynników powodujących kserostomię.
Leczenie jest możliwe, gdy ślinianki nie uległy nieodwracalnemu zniszczeniu. Można wtedy odzyskać pewien stopień komfortu i uniknąć powikłań związanych z kserostomią.
Aby dowiedzieć się więcej na temat leczenia suchości w jamie ustnej, przeczytaj nasz artykuł poświęcony temu zagadnieniu.
Głównym skutkiem kserostomii jest znaczna zmiana jakości życia. Suchość w jamie ustnej powoduje ból, upośledzenie smaku, problemy z przeżuwaniem i połykaniem, co sprawia, że jedzenie jest znacznie wolniejsze i trudniejsze. Prowadzi to również do problemów z mową, co w dłuższej perspektywie może spowodować izolację społeczną.
Suchość w ustach ma również wpływ na zdrowie jamy ustnej. Ślina nie chroni dłużej przed bakteriami i nie pełni roli buforującej pH, więc mogą wystąpić różne powikłania. W związku z tym u osób z hiposaliwacją lub asjalią nierzadko występują:
powikłania bakteryjne w postaci ubytków w zębach, chorób przyzębia, owrzodzeń jamy ustnej lub nietolerancji protez.
zakażenia grzybicze, w tym nawracające kandydozy. Choroba ta jest wywoływana przez grzyb Candida albicans, który namnaża się w jamie ustnej i powoduje tworzenie się błon, pieczenie w ustach, rumień tkanki podniebiennej oraz wrażenie braku brodawek na języku.
Jak można zapobiec suchości w jamie ustnej?
Suchość w jamie ustnej w znacznym stopniu wpływa na jakość życia, zarówno w nocy, jak i w ciągu dnia. Aby pomóc Ci uniknąć tego problemu, podajemy kilka wskazówek, które warto stosować na co dzień:
w miarę możliwości unikaj palenia tytoniu, picia alkoholu, kawy i napojów gazowanych, ponieważ sprzyjają one kserostomii.
pij wodę regularnie, w małych ilościach, aby utrzymać wilgotność w jamie ustnej.
jeśli w środku nocy budzisz się z suchością w ustach, umieść w sypialni nawilżacz powietrza.
jeśli kserostomia jest spowodowana przyjmowanymi lekami, skonsultuj się z lekarzem w celu rozważenia zmiany leku.
aby złagodzić kserostomię, można stosować aerozole do ust lub gumy do żucia bez cukru, które stymulują wydzielanie śliny.
Czy wiesz, że...
Czy jesteś ekspertem w dziedzinie higieny jamy ustnej?
Pierre Fabre Oral Care
 (2).png)
